1+1

Kawa zbożowa i jej właściwości

Kawa zbożowa
#czy kawa zbożowa jest zdrowa #jaka kawa zbożowa jest najzdrowsza #kawa zbozowa #kawa zbożowa czy jest zdrowa #kawa zbożowa jaka najlepsza #kawa zbożowa w ciąży #kawa zbożowa wady #kawa zbożowa wartości odżywcze #kawa zbozowa wlasciwosci #kawa zbożowa zalety #Naturalna kawa zbożowa #różnicę pomiędzy kawą zwykłą i zbożową #wymienianych zalet kawy zbożowej

Kawa zbożowa (grained coffee) postrzegana jest przede wszystkim jako zamiennik prawdziwej, czarnej kawy. Ponieważ nie zawiera kofeiny, traktowana jest jako słabsza wersja oryginalnego napoju. To jednak do pewnego stopnia nieporozumienie.
Kawa zbożowa jest w rzeczywistości zupełnie niezależnym, pełnowartościowym napojem, który nie ma aż tak wiele wspólnego z klasyczną Arabicą. Podobnie jak np. kakao, zwłaszcza jeśli jest dobrej jakości, kawa zbożowa ma wiele wartości odżywczych i stosunkowo niewiele przeciwwskazań. Oto kawa zbożowa, jej zalety i wady oraz wszystko, co warto o niej wiedzieć.

Prosto z Holandii

Zwolenników tradycyjnych polskich potraw musimy rozczarować. Kawę zbożową wymyślili Holendrzy, chociaż nie tak ostatnio, bo pod koniec XVIII wieku. Podobno inspirację czerpali od Indiańskich plemion Ameryki Północnej, które popijały napój z suszonych liści ostrokrzewu. Holendrzy pierwszą kawę zbożową produkowali z palonych ziaren cykorii. Napój, który wyglądem przypominał kawę, stał się rarytasem dla tych, którzy nie mogli sobie pozwolić na prawdziwą kawę sprowadzaną z krajów Afryki  i Azji. Kawę zbożową szybko polubili i rozpropagowali Francuzi, którzy z kolei zaczęli sprzedawać ją mieszkańcom dzisiejszych Niemiec, a potem Belgii.

Do Polski kawa zbożowa trafiła przez Prusy. W 1818 roku bracia Wilhelm i Ferdynand Bohm założyli pierwszą fabrykę nowatorskiego napoju we Włocławku. Co ciekawe, do produkcji kawy zbożowej używali ciągle jeszcze cykorii, sprowadzanej z Holandii. Stopniowo cykorię zastąpiły rodzime zboża jak żyto, jęczmień, pszenica czy orkisz. Na pełen sukces komercyjny trzeba było czekać blisko sto lat, kawa zbożowa osiągnęła szczyt popularności w czasach pierwszej wojny światowej. Wtedy znów służyła jako substytut dla tych, dla których oryginalny napój kawowy był nieosiągalny.

Kawa zbożowa w różnych odsłonach i z różnych składników, niezmiennie uważana za słabszą i tańszą wersję prawdziwej kawy przetrwała w naszych jadłospisach przez cały XX wiek. W PRL-u stała się śniadaniową klasyką polskich przedszkoli i stołówek, zalecano ją kobietom w ciąży.

Dopiero dziś, kiedy coraz częściej propaguje się zdrowe odżywianie i możliwa jest naukowa analiza składników odżywczych, kawa zbożowa zyskuje “drugie życie”. Dostępna jest na rynku w wielu różnych wersjach, czasami nawet w mieszankach z czarną kawą, uzupełniając jej wartość żywieniową. “Zbożówkę” kupić można w zarówno w wersji rozpuszczalnej, jak i jako kawę granulowaną, w torebkach oraz sypaną.

Jak powstaje kawa zbożowa?

Kawa zbożowa powstaje w procesie prażenia ziaren zbóż, do których dodawane są rozmaite składniki wzbogacające i różnicujące jej ostateczny smak.

Obok tych najbardziej popularnych zbóż (żyto, jęczmień, pszenica, orkisz) do produkcji kawy zbożowej stosuje się:

– wspomnianą już cykorię, a dokładniej sproszkowany i prażony korzeń cykorii,

– buraka cukrowego,
– kozieradkę,
– karmel,
– łubin,
– korzeń mniszka lekarskiego,
– żołędzie,
– suszone figi,
– wanilię,
– głóg,
– topinambur,
– melisę,
– echinaceę,
– przyprawy korzenne (cynamon, goździki, szafran, gałka muszkatołowa)
– a nawet żeń-szeń.

Biorąc pod uwagę wszystkie możliwe składniki i ich mieszanki, trudno nie zauważyć, że potencjał smakowy kawy zbożowej dobrej jakości jest niewyczerpany.

Zazwyczaj nie dodaje się do niej ani konserwantów, ani sztucznych barwników, choć warto być ostrożnym i sprawdzić informację na opakowaniu. Sztuczne aromaty dodawane do kawy zbożowej najczęściej to np. aromat karmelowy czy cynamonowy, które zawierają sztuczne substancje smakowe.
Bywa, że dla celów marketingowych kawa zbożowa wzbogacana jest dodatkowo o konkretne mikroelementy np. magnez.

Kawa zbożowa – wartości odżywcze

Czy kawa zbożowa jest zdrowa? Zdecydowanie tak. Z uwagi na to, że kawa zbożowa jest mieszanką wielu składników, ma również sporo pozytywnych właściwości zdrowotnych.

I tak na przykład, zawarta w cykorii inulina jest naturalnym prebiotykiem. Prebiotyki są potrzebne, do rozwoju tzw. dobrych bakterii, czyli Lactobaccillus czy Bifidobacterium. Cykoria dobrze wpływa zatem na florę bakteryjną, której bogactwo przyczynia się do zwiększenia naszej odporności.

Obecność zbóż sama w sobie sprawia, że kawa zbożowa zawiera duże ilości błonnika. Dzięki temu, jej regularne picie usprawnia perystaltykę jelit i zapobiega zaparciom oraz tzw. zgadze. Systematycznie pijąc kawę zbożową, można obniżyć poziom złego cholesterolu, poprawić stan i funkcjonowanie układu nerwowego czy usprawnić wydalanie żółci. Oprócz tego w tzw. zbożówce jest wiele mikroelementów: magnez, cynk, potas, fosfor, selen oraz witaminy z grupy B.
Ze względu na obecność polifenoli kawa zbożowa zawiera wiele naturalnych antyoksydantów, które hamują procesy starzenia się organizmu.

Jeśli chodzi o przewagę nad czarną kawą, z którą tak często jest porównywana, to kawa zbożowa ma ten plus, że nie wypłukuje z organizmu magnezu.
Nie zawiera przecież kofeiny, a zatem nie podrażnia również błony śluzowej żołądka.

Kawa zbożowa – właściwości, przeciwwskazania i wyjątki

Pomimo wielu wartości odżywczych kawa zbożowa nie jest napojem dla wszystkich. Ponieważ powstaje z ziaren zbóż poddawanych obróbce termicznej, jej indeks glikemiczny jest wysoki. To oznacza tyle, że nie jest polecana osobom zmagającym się z cukrzycą. Ponieważ zawiera gluten, nie jest wskazana dla osób chorujących na celiakię.

Wyjątek stanowi modna ostatnio kawa żołędziówka, która jest produktem bezglutenowym. Ten rodzaj kawy zbożowej produkuje się z owoców dębu, czyli z najzwyklejszych żołędzi. Są one gotowane, następnie palone, mielone i warzone w postaci napoju. Kawa żołędziówka charakteryzuje się przyjemnym i mocnym zapachem, a jej wielkim fanem był ponoć sam Fryderyk Szopen. Na rynku żołędziówka jest dostępna w postaci sypanej i należy przyrządzać ją tak, jak każdą kawę sypaną. Aby wzbogacić czy urozmaicić smak tej kawy można dodać do niej naturalne przyprawy jak kardamon, wanilia, cynamon. Podobnie jak inne rodzaje kawy zbożowej, świetnie smakuje z mlekiem roślinnym oraz z kakao. Najlepiej słodzić ją miodem.

Kawa zbożowa i odchudzanie

Kawa zbożowa ma niewiele kalorii – tylko 4 kcal/ 100 ml napoju. Jest źródłem łatwo przyswajalnych węglowodanów i hamuje uczucie głodu.

To dlatego wokół tego rodzaju kawy narosło wiele mitów związanych z jej właściwościami odchudzającymi. Tymczasem, bez względu na to z jakiej mieszanki zbóż jest wyprodukowana, kawa zbożowa z pewnością nie jest magicznym napojem odchudzającym.
Osobom, które zwyczajnie nie chcą przytyć, kawa zbożowa z pewnością nie zaszkodzi ponieważ poprawia trawienie i uśmierza uczucie głodu
Z drugiej strony jednak jej wysoki indeks glikemiczny sprawia, że nie jest zalecana osobom na serio borykającym się z nadwagą.

Domowa kawa zbożowa

Amatorom kuchennych eksperymentów oraz Zosiom-Samosiom z pewnością spodoba się opcja samodzielnego wyprodukowania kawy zbożowej w domu.

Potrzebna będzie patelnia, ulubione rodzaje zbóż i przyprawy.

Składniki podstawowe:

– 3 łyżki ziaren jęczmienia

– 3 łyżki ziaren pszenicy

–  mielona, prażona cykoria (gotowy produkt dostępny jest w sklepach z naturalną żywnością) – w ilości półtorej łyżeczki na 6 łyżek ziaren.

Oczywiście można pokusić się o eksperyment i do składników podstawowych dodać jakiekolwiek inne ziarna (na własną odpowiedzialność).

  1. Ziarna jęczmienia i pszenicy prażymy na patelni na wolnym ogniu, bez żadnych dodatków. Ilość łyżek zależy od tego dla ilu osób przygotowujemy kawę oraz jak mocny wywar chcemy osiągnąć.
  2. Ziarna warto często mieszać, tak aby równomiernie zbrązowiały. Jeśli się przypalą, kawa będzie zbyt gorzka.
  3. Po uprażeniu mieszankę studzimy.
  4. Schłodzone prażone ziarna mielimy bardzo drobno w młynku do kawy.
  5. Dodajemy półtorej łyżki gotowej, mielonej i uprażonej już cykorii.
  6. Co najmniej dwie łyżeczki sproszkowanych zbóż zalewamy szklanką wrzącej wody. Jeśli ktoś chce osiągnąć mocniejszy wywar, łyżeczek oczywiście powinno być więcej.
  7. Całość przez około 3 minuty gotujemy w rondelku na małym ogniu.
  8. Wywar należy następnie przecedzić, najlepiej przez szmatkę, tak aby zatrzymać wszystkie drobinki zbóż. Gotowe!

Ponieważ cały proces jest procesem kreatywnym, także na tym etapie wywar z zmielonych zbóż można według uznania wzbogacić dodatkowymi smakami.  Zależnie od pory roku, nasz domowy wywar ze zbóż może mieć smak karmelu, goździków lub na przykład szafranu – wedle uznania. Uwaga, może się zdarzyć, że prażona cykoria sprawia, że napój ma nieco gorzkawy posmak. Najlepszym sposobem na jego złagodzenie jest dodatek mleka roślinnego.
Przygotowywanie domowej kawy zbożowej może być niesamowitą wyprawą w krainę różnych kawo-podobnych smaków.

Smacznego!

FAQ

Q: Kawa zbożowa – jaka najlepsza?
A: Istnieje właściwie nieskończona ilość rodzajów i smaków kaw zbożowych. Każda z nich jest unikalną mieszanką zbóż i przypraw. Z pewnością najlepsza jest kawa, która nie zawiera sztucznych aromatów, barwników.

Q: Kawa zbożowa w ciąży?
A: Jak najbardziej. Kawa zbożowa ma ogromne wartości odżywcze i jest zalecana kobietom w ciąży.

Q:  Z czego robi się kawę zbożową?
A: Kawa zbożowa to nic innego jak wywar z uprażonych i zmielonych ziaren różnych zbóż, czasami z dodatkiem przypraw.

Q: Czy kawa zbożowa jest zdrowa?
A: Tak, kawa zbożowa jest bardzo zdrowa, ma wiele substancji odżywczych jak mikroelementy, witaminy i błonnik. Jej ostateczna wartość odżywcza zależy jednak od konkretnych składników.

Q: Czy kawa zbożowa wspomaga odchudzanie?
A: Kawa zbożowa ma bardzo niewiele kalorii, z pewnością nie powoduje tycia. Ze względu na wysoki indeks glikemiczny nie jest jednak polecana osobom, które chciałyby schudnąć.