Jakie jest teraz najmodniejsze urządzenie do parzenia kawy? Nie pomylimy się mówiąc: kawiarka! Rozpoznawalny przez każdego miłośnika czarnego naparu, ten symbol włoskiej kultury kawowej znaleźć można w 9 z 10 włoskich kuchni, jak i w domach na całym świecie. Ikoniczny design, kompaktowość, niesamowita prostota, przystępna cena i wyrazisty smak – za to tysiące koneserów z całego świata pokochało kawiarkę!
Kojarzona z mocną, gorącą kawą, kawiarka przeżywa dziś renesans. To wszechstronne urządzenie jest używane do podkreślenia naturalnych aromatów niektórych kaw, lub nawet do parzenia napoi kawowych serwowanych w modnych kawiarniach.
Niezależnie od tego, czy rozważasz zakup kawiarki, właśnie jedną kupiłeś, lub używasz jej od lat, ten wpis pozwoli ci na poszerzenie wiedzy o tej ponad stuletniej metodzie parzenia, jak i zdradzi tajemnice na uczynienie naparu z kawiarki jeszcze pyszniejszym!
Dlaczego kawiarki są dziś tak popularne?
Swego czasu kawiarka rozpętała rewolucję w parzeniu kawy w domu. Podziękować powinniśmy dwóm osobom: Alfonsowi Bialettiemu, inżynierowi i Luigiemu De Ponti, jego współpracownikowi (obydwaj panowie pochodzili z Mediolanu). Swój innowacyjny wynalazek przedstawili światu w 1933. Na początku XX wieku, Włosi, by napić się mocnej, pysznej kawy musieli udać się do kawiarni wyposażonej w ekspres ciśnieniowy. Bialetti Moka Express, pierwsza kawiarka (sprzedawana po dziś dzień) pozwalała miłośnikom kawy na doświadczenie intensywnego, pysznego smaku bez wychodzenia w domu. Napar z kawiarki mógł rywalizować z tym z ekspresu – a przy tym nowe urządzenie było nieporównywalnie tańsze! Pierwsze kawiarki można było łatwo kupić na cotygodniowym targu w Piemoncie.
Dociekliwych może zainteresować pochodzenie słowa „moka” – swe korzenie ma ono w jemeńskim porcie Mokka, który był kiedyś centrum światowego handlu kawą. Użycie terminu „express” w nazwie miało za zadanie podkreślić szybkość nowej metody.
Gdy Renato Bialetti, syn Alfonso Bialettiego zastąpił go na pozycji głowy firmy, popularność kawiarek wystrzeliła. To dzięki niemu stworzono słynne logo firmy Bialetti: w latch 50. kawiarka stała się tożsama z wąsistą postacią, która ma reprezentować samego Renato. Dodatkowa uwaga poświęcona reklamie sprawiła, że kawiarka szybko stała się niezbędnym elementem wyposażenia każdej włoskie kuchni. Najważniejszy przekaz firmy Bialetti brzmi niezmiennie: do przygotowania pysznej kawy w domu potrzebujesz jedynie zmielonych ziaren, wody, ognia i kawiarki. Szacuje się, że firma sprzedała około 300 milionów kawiarek na całym świecie.
Mimo zwiększenia ilości dostępnych metod parzenia (o których można przeczytać tutaj), włoskie kawiarki wciąż stoją na czele rankingów popularności – a wręcz jeszcze na niej zyskują!
Jak używać kawiarki?
Kawiarka składa się z trzech osobnych części: dolnej komory, do której wlewana jest woda, sitka na zmieloną kawę i komory górnej, do której spływa napar. Zasada działania jest prosta: woda gotuje się w dolnej komorze, jest przepychana w górę przez wąską rurkę, następnie namacza kawę w sitku i w końcu spływa do górnej komory. Kawiarki mogą być podgrzewane na płycie gazowej bądź elektrycznej (jeśli używasz indukcyjnej, upewnij się, że twój model jest z nią kompatybilny, bądź zakup specjalny adapter).
Proporcja kawy do wody jest podobna do tej używanej przy parzeniu espresso, a uzyskany napar jest mocny i skoncentrowany. Ciśnienie dochodzi jednak co najwyżej do kilku barów, więc nie możemy mówić o uzyskanym naparze, iż jest to espresso: prawdziwe espresso potrzebuje co najmniej 8-9 barów. Nie znaczy to jednak, że kawiarki są gorsze: są inne, urokliwe na swój sposób.
Dla tych, którzy nigdy wcześniej nie parzyli kawy przy użyciu kawiarki prezentujemy instrukcję firmy Bialetti:
- Napełnij dolną komorę wodą w temperaturze pokojowej (aż do wysokości zaworu bezpieczeństwa).
- Wybierz kawę zmieloną odpowiednio grubo, lub samemu zmiel ziarna (unikaj zbyt drobnego przemiału). Sitko wypełnij zmieloną kawą, jednak nie ubijaj.
- Kawiarkę postaw na małym lub średnim ogniu i zaczekaj kilka minut. Gdy górna komora wypełni się kawą, zdejmij urządzenie z ognia.
- Napar przelej do kubka, gotowe!
Tak przygotowana kawa jest mocna, intensywna, relatywnie gorzka i gorąca. Dokładnie tak, jak preferują Włosi: tego typu napary to integralna część ich kultury kawowej.
Jak uczynić kawę jeszcze pyszniejszą?
Wierni fani kawy w stylu włoskim pokochają klasyczną metodę firmy Bialetti. Jeśli lubisz nieco słodszą, mniej gorzką kawę, lub po prostu lubisz robić rzeczy inaczej, niż wszyscy, sugerujemy tę metodę parzenia:
- Fanom klasycznych smaków polecamy średnie, lub lekko ciemniejsze wypały, jeśli jednak używasz tej metody, powinieneś spróbować kaw specialty, lub jaśniejszych wypałów. Najważniejszym jest, by twoja kawa była świeża: świeżo wypalone ziarna zawsze są najpyszniejsze i najbardziej aromatyczne.
- Używaj kawy ziarnistej i miel ją tuż przed parzeniem. By wydobyć największą ilość smaku i aromatu, musisz mielić kawę bezpośrednio przed zaparzeniem (tu możesz dowiedzieć się więcej). Najlepiej użyć średniego przemiału: grubszego, niż do espresso, lecz drobniejszego, niż do metod przelewowych.
- Wsyp zmieloną kawę do sitka. Wypełnij je, a następnie rozłóż kawę równomiernie, jednak nie ubijaj jej w żaden sposób.
- Wypełnij dolną komorę świeżo zagotowaną (!) wodą aż po zawór bezpieczeństwa. Jest to jeden z kluczowych kroków stosowanych przez kawoszy celem zapobiegnięcia wytworzenia się dodatkowej goryczy (zimna woda wymaga więcej czasu podgrzewania, a co za tym idzie, dochodzi do „przepalenia” się kawy).
- Włóż sitko do dolnej komory i przykręć górną (dolną przytrzymaj ręcznikiem – będzie gorąca w dotyku).
- Kawiarkę postaw na średnim ogniu. Cały czas obserwuj i nasłuchuj bulgoczącego dźwięku. Gdy tylko usłyszysz bulgotanie, zgaś ogień i schłodź dolną komorę zimną wodą. Kawa nie będzie agresywnie „tryskać”, a proces parzenia szybko się zatrzyma. To zapobiegnie dodatkowej goryczy.
- Przelej kawę do kubków, smacznego!
Koniec końców, to trzy kluczowe czynniki – świeżo palona i mielona kawa, świeża, wrząca woda i zatrzymanie parzenia na odpowiednim etapie – mają największy wpływ na wywołanie widocznej zmiany w smaku twojego naparu.
Rady dla miłośników kawiarki
Wnikliwi koneserzy, miłośnicy odważnych eksperymentów i ci, którzy chcą wznieść rytuał parzenia kawy na inny poziom z pewnością odkryją coś dla siebie w kilku dodatkowych poradach, z których korzystają fani kawiarek na całym świecie.
Równe rozprowadzenie kawy w sitku dla lepszej ekstrakcji smaku.
Do zbalansowanej ekstrakcji i uzyskania wspaniałych smaków niezbędna jest równa dystrybucja zmielonej kawy. Oznacza to, że przerwy między drobinkami muszą być rozłożone tak równomiernie, jak to tylko możliwe, należy unikać także grudek. Rada: wsypuj kawę do sitka stopniowo, potrząsając lekko sitkiem między każdą wsypywaną częścią. Gdy sitko się wypełni, użyj igły, bądź specjalnego dystrybutora do kawy, by pozbyć się grudek.
Filtry z Aeropressu dla czystszego, smaczniejszego naparu.
Spróbuj włożyć papierowy filtr do Aeropressu do wnętrza sitka. Dodatkowy poziom filtracji poprawi ekstrakcję, a kawa będzie smakować jeszcze „czyściej”. Jeśli twoja kawiarka należy do większych, zmocz filtr, by przykleił się do sitka i trzymał się, podczas gdy ty będziesz składać pozostałe elementy kawiarki.
Powolny, równy przepływ dla lepszego smaku (uzyskiwany dzięki utrzymaniu odpowiedniej temperatury).
Jeśli chodzi o wady tej metody parzenia, kawowi koneserzy zgodnie powiedzą, że jednym z największych problemów jest łatwe dojście do zbyt wysokiej temperatury parzenia. Gdy kawiarka staje się zbyt gorąca, doprowadza to do „przepalenia” się kawy i tworzenia dodatkowej goryczy. Jak tego uniknąć? Oto rozwiązanie: podgrzewaj kawiarkę aż do momentu, gdy kawa zacznie wypływać z wylewki utrzymaj tę samą temperaturę i ciśnienie (uważając, by nie wzrosły), jednocześnie nie zatrzymując zbyt szybko procesu parzenia. Jak to zrobić?
- Jeśli używasz kuchenki elektrycznej. Połóż kawiarkę na nagrzanej płycie (na małym, bądź średnim ogniu). Gdy tylko kawa zacznie wypływać, przesuń kawiarkę na bok. Jeśli szybkość przepływu dojdzie do momentu, gdzie kawa może przestać się parzyć, przesuń kawiarkę z powrotem bliżej palnika. Jeśli wypływa zbyt szybko, zdejmij kawiarkę z ognia, bądź po prostu lekko podnieść. Celem jest delikatne i równe podgrzanie wody.
- Jeśli używasz płyty gazowej, bądź elektrycznej. Gdy kawa zacznie wypływać, obniż ogień do najniższego możliwego poziomu, następnie unoś kawiarkę, bądź przesuwaj na boki jeśli okaże się to konieczne.
- Jeśli używasz adaptera. Jeśli masz w domu płytę gazową, bądź indukcyjną, polecamy zakup specjalnego adaptera. Pozwoli zdjąć kawiarkę z ognia gdy tylko z wylewki zacznie cieknąć kawa. Ciepły adapter będzie dalej podgrzewał kawiarkę delikatnie i równo aż do końca procesu parzenia.
Różne grubości mielenia i poziomy wody w zależności od wybranego stopnia palenia kawy.
Jaśniej palone ziarna potrzebują więcej czasu, by wydobyć z siebie aromaty. Dlatego lepiej jest zmielić je drobniej i wypełnić dolną komorę aż po zawór bezpieczeństwa: pozwoli to na ekstrakcję większej ilości nut smakowych z ziaren. Jeśli wybrałeś ciemniejszy wypał, zmiel kawę nieco grubiej i użyj mniejszej ilości wody. Dzięki temu uzyskasz mocną kawę ekstrahując jednocześnie najlepsze smaki i aromaty – czyli dokładnie to, czego możesz oczekiwać od ciemno palonych kaw.
Wypróbuj nowe przepisy!
Na koniec chcielibyśmy podzielić się wspaniałymi przepisami, wszystkimi stworzonymi do wykonania przy użyciu uniwersalnej kawiarki. Tak przygotowana kawa jest bardzo podobna do espresso, można jej więc używać jako substytutu przygotowując klasyczne kawy na bazie espresso.
Moka Americano
Jak wiesz, kawa parzona w kawiarce jest bardzo intensywna w smaku, możesz więc chcieć nieco ją złagodzić jej smak. By to zrobić, po prostu dodaj trochę gorącej wody (dokładna ilość zależna jest od preferencji). Jeśli używasz wysokojakościowej kawy specialty i korzystasz z naszych porad podczas parzenia, uzyskany napar będzie dodatkowo słodszy i pyszniejszy. Ten napój nosi nazwę „moka americano”.
Moka Cappuccino
Mocna kawa świetnie łączy się z mleczną pianką. Możesz ją stworzyć używając spieniacza do mleka, bądź nawet zwykłego french pressu – dokładnie tak! Musisz jedynie przelać mleko w temperaturze około 60°C do french pressu i ubijać ręcznie. Jeśli posiadasz dzbanek na mleko, przelej do niego piankę, zakręć, by pozbyć się bąbelków, a następnie przelej do przygotowanego naparu. Jeśli czujesz się odważnie, możesz nawet spróbować swoich sił w sztuce latte artu!
Café Cubano
Kochany na dalekiej Kubie, ten przepis spodoba się wszystkim miłośnikom słodkości. Napar opiewa bowiem gęsta warstwa cukrowej pianki. Wybierzmy się więc na Kubę!
Na 6 małych porcji potrzebujesz:
- 4 łyżeczki białego/brązowego cukru
- Ciemno wypalonej kawy
- Kawiarki
- Szpatułki/łyżki (do mieszania)
- Kubka/pojemnika (do mieszania)
- Łyżeczki
Krok po kroku:
- Przygotuj kawiarkę: nalej wody do dolnej komory, dodaj kawę i złóż wszystkie elementy.
- Zanim zaczniesz parzenie, wsyp cukier do przygotowanego pojemnika.
- Postaw kawiarkę na niskim ogniu. Przygotuj pojemnik z cukrem i łyżeczkę, by były na wyciągnięcie ręki.
- Nabierz na łyżeczkę pierwsze krople kawy (są najbardziej skoncentrowane). Gdy cała łyżeczka będzie pełna, przelej kawę z łyżeczki do cukru. Dokończ parzenie wybraną przez siebie metodą.
- Stwórz piankę: szpatułką lub łyżką mieszaj kawę z cukrem, dopóki nie utworzy się gęsta, pienista, blada masa.
- Cały czas mieszając, dodaj resztę kawy z kawiarki. Pianka zacznie unosić się na powierzchni.
- Przelej napar do małych kubków, smacznego!
Podsumowując…
Mamy nadzieję, że ten post pomógł ci odkryć na nowo legendarną kawiarkę i zainspirował do eksperymentów z tą niezwykłą metodą parzenia. Stosując się do wspomnianych wyżej wskazówek, na pewno przygotujesz pyszną, aromatyczną, słodką kawę. Usiądź i delektuj się nią!
